Ενώ πολλοί άντρες καλλιτέχνες κατά τις δεκαετίες του 60 και 70 χρησιμοποίησαν το σώμα τους για να τελέσουν επίπονες και ψευτοηρωικές πράξεις, κριτικάροντας, διερευνώντας ή απλά αναπαράγοντας το στερεότυπο του αρρενωπού αυτοκαταστροφικού καλλιτέχνη στο πρότυπο του Jackson Pollock, ο Vito Acconci ξεχωρίζει από αυτή τη γενιά λόγω της συστηματικότητας του σε αυτή τη διερεύνηση. Ο Acconci, εκτός από την υιοθέτηση ακραία ανδροπρεπών ρόλων, θα υποδυθεί και αυτοερωτικές, θηλυκές και ομοφυλοφιλικές εκδοχές του εαυτού του, που λόγω του εμφανώς σεξιστικού τους χαρακτήρα προκαλούν αμηχανία στους αναλυτές του έργου του. Με απώτερο σκοπό τη δημιουργία μιας αμφίδρομης σχέσης καλλιτέχνη – θεατή πολλές από τις δράσεις που έκανε μέχρι το 1974, έχουν ένα βαθύ προσωπικό και εξομολογητικό χαρακτήρα, ο οποίος όμως τείνει να εκφράζεται επιθετικά.
Για παράδειγμα, στο Seedbed του 1971, ο ίδιος, κρυμμένος επί τρεις εβδομάδες κάτω από το πάτωμα της γκαλερί Sonnabend, αυνανιζόταν ψιθυρίζοντας τις φαντασιώσεις του μέσω ενός μικροφώνου στους επισκέπτες, δημιουργώντας τους μια αίσθηση αμηχανίας μέσω αυτής της υπερβολικής οικειότητας. Εκτός της επιθετικότητας, συχνά στις δράσεις του Acconci παρατηρούνται και σαδομαζοχιστικές δομές εξουσίας, όπου ο καλλιτέχνης, οι συνεργάτες του και οι θεατές ανταλλάσουν διαρκώς ρόλους εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου. Παραδόξως, η αφετηρία αυτών των έργων είναι η εφαρμογή καλλιτεχνικών τακτικών στενά συνδεδεμένων με το φεμινιστικό κίνημα. Ο ίδιος ο Acconci υπήρξε ξεκάθαρος στο πόσο τον είχε επηρεάσει ο φεμινισμός, ακόμα και στη χρήση του σώματος ως καλλιτεχνικού μέσου. Σε συνέντευξη του στον Richard Prince το 1991 είχε χαρακτηρίσει «αποικιοκρατική πράξη» την επιλογή του να κάνει περφόρμανς στις αρχές της δεκαετίας του 70, πλήρως συνειδητοποιημένος ότι ο καλλιτεχνικός χώρος που επέλεξε να κινηθεί ήταν άρρηκτα συνδεδεμένος με το γυναικείο κίνημα. Εκτός όμως από την επιλογή του καλλιτεχνικού είδους της περφόρμανς, η ταύτιση του ιδιωτικού και του δημόσιου, η επιδίωξη μιας προσωπικής σχέσης με τον θεατή και η προβολή του έμφυλου σώματος ήταν όλα τακτικές της φεμινιστικής καλλιτεχνικής πρακτικής τις οποίες ο Acconci είχε ιδιοποιηθεί.
Ένα έργο στο οποίο διακρίνονται οι πρακτικές αυτές ξεκάθαρα είναι το Home Movies του 1973 και αυτό γιατί στο συγκεκριμένο βίντεο ο Acconci συσχετίζει την καλλιτεχνική του περσόνα με την προσωπική του ζωή σε σχεδόν ολόκληρο το μέχρι τότε καλλιτεχνικό του έργο. Το Home Movies έχει τη μορφή ενός ερασιτεχνικού βίντεο (home movie) στο οποίο ο καλλιτέχνης κάθεται μπροστά από μια οθόνη και παρουσιάζει, μέσω δυσδιάκριτων διαφανειών, προηγούμενες δράσεις του. Συχνά σταματάει το σχολιασμό και απευθύνεται με εξομολογητικό ύφος σε κάποιο πρόσωπο εκτός του τηλεοπτικού κάδρου. Καθώς σε μια βιντεοσκοπημένη δράση απουσιάζει η αδιαμεσολάβητη προσωπική σχέση με τον θεατή, ο Acconci χρησιμοποιεί το τέχνασμα της εξομολόγησης σε κάποιο αόρατο οικείο πρόσωπο για να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση της αμεσότητας. Στο βίντεο αυτό ο Acconci υποδύεται δύο στερεότυπους ρόλους-αυτόν του επαγγελματία καλλιτέχνη που παρουσιάζει το έργο του σε ένα υποθετικό κοινό και αυτόν του αυτοκαταστροφικού δημιουργού με την τρικυμιώδη προσωπική ζωή.
Μια συνέντευξη που δίνει ο Vito Acconci, τον ίδιο χρόνο, στον Willoughby Sharp, πρόκειται για μια παραλλαγή στο ίδιο θέμα: ο Acconci συζητάει, σε ανεπίσημο ύφος, για το έργο του, την προσωπική του ζωή σε σχέση με αυτό αλλά και τη σημασία που πίστευε ότι είχε αυτή η ανάμιξη.
Wednesday, October 7, 2009
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment