EUROPEANA VS GOOGLE BOOKS

Τα e-books ξεπέρασαν σε πωλήσεις τα “πατροπαράδοτα” βιβλία την ημέρα των Χριστουγέννων στο Amazon, οι καταναλωτές προτίμησαν να αγοράσουν βιβλία από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο σε ψηφιακή μορφή (e-book) παρά στην παραδοσιακή εκτυπωμένη μορφή τους.
Οι πελάτες του Amazon προτίμησαν να αγοράσουν e-books, κάνοντας έτσι την δική τους ψηφιακή "επανάσταση". Το Amazon λοιπόν, ονόμασε το Kindle, τον e-book reader που διαθέτει η εταιρεία, το προϊόν με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην ιστορία του ηλεκτρονικού καταστήματος.

Το ηλεκτρονικό κατάστημα του Kindle διαθέτει 390.000 ψηφιοποιημένα βιβλία. Παρότι το Amazon δεν έχει δημοσιοποιήσει πόσα Kindle έχει καταφέρει να πουλήσει, η εταιρεία στατιστικών μελετών Forrester Research υπολογίζει πως τον περασμένο Οκτώβριο Kinlde κατείχε το 60% της Αμερικανικής αγοράς e-book readers, ακολουθούμενο από το Sony Reader με 35%.

Η αμερικανική εταιρεία Google κυκλοφόρησε το δικό της πρόγραμμα ψηφιοποιημένων βιβλίων, αλλά αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει 18 μήνες αργότερα και μετά την ψηφιοποίηση 750.000 περίπου έργων από μεγάλες ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες, λόγω προσβολής δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Από τον Νοέμβριο του 2009 όμως η εταιρεία σύναψε συμφωνητικό με τους συγγραφείς, τους εκδότες και εταιρείες όπως οι Authors Guild και the Association of American Publishers, και μπορεί να προσφέρει δωρεάν μέσω της μηχανής αναζήτησης της υπηρεσίας, ψηφιοποιημένα βιβλία. Η Google, μία από τους πρωτοπόρους στον συγκεκριμένο τομέα, υποστηρίζει ότι διαθέτει επτά εκατομμύρια βιβλία στην υπηρεσία «Google Book Search», που ξεκίνησε να λειτουργεί στα τέλη του 2004.

Η ψηφιακή βιβλιοθήκη Europeana αποτελεί λοιπόν την ευρωπαϊκή απάντηση στην αμερικανική Google Books. Μετά από πρόταση της Γαλλίας, πολλά κράτη αποφάσισαν το 2005 να συνεργαστούν για τη δημιουργία μιας τέτοιας βιβλιοθήκης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Η πρώτη απόπειρα, που περιείχε μερικές χιλιάδες έργα από τη Γαλλία, την Ουγγαρία και την Πορτογαλία, διατέθηκε στο Διαδίκτυο τον Μάρτιο του 2007.

Με τη χρήση της υψηλής τεχνολογίας, η Ε.Ε. επιδιώκει να συγκεντρώσει εκατομμύρια ψηφιακά αντικείμενα, από φιλμ και φωτογραφίες μέχρι χάρτες, εφημερίδες και φυσικά, βιβλία. Από την πρώτη ημέρα λειτουργίας της, οι χρήστες μπορούν να βρουν μεγάλα λογοτεχνικά έργα, όπως tη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, ή τα χειρόγραφα διάσημων συνθετών, μεταξύ των οποίων και ο Μπετόβεν.

Η διαδικασία ψηφιοποίησης είναι ένα τεράστιο έργο, με 1% των βιβλίων στις ευρωπαϊκές εθνικές βιβλιοθήκες να έχουν ψηφιοποιηθεί, ποσοστό που αναμένεται να φτάσει το 4% μέχρι το 2012. Η Europeana θα λειτουργεί σε 21 διαφορετικές γλώσσες, αν και τα αγγλικά, τα γερμανικά και τα γαλλικά θα είναι αυτές που θα χρησιμοποιούνται συχνότερα.

Την αρχή των Ελληνικών ebooks συμβατών με ηλεκτρονικές συσκευές ανάγνωσης έκαναν το 2008, οι εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο: Χίλια βιβλία σε ένα BeBook. Οι Εκδόσεις Καστανιώτη προσφέρουν τα βιβλία οχτώ συγγραφέων σε δύο τύπους ψηφιακών αρχείων: .epub και .mobipocket, οι οποίοι διατίθενται δωρεάν μέσω της ιστοσελίδας τους.

Φημισμένες εγκυκλοπαίδειες, περιοδικά, διδακτορικές διατριβές, σπάνιες παραστάσεις, κλασικές συνθέσεις, διατίθενται πλέον δωρεάν μέσω διαδικτύου σε ψηφιακή μορφή. Τα ζητήματα περί πνευματικών δικαιωμάτων αρχίζουν να ξεπερνιούνται, η πρόσβαση στη γνώση έχει αλλάξει δραματικά.

Αρχικά και μέχρι περίπου το 2000 το Διαδίκτυο υπήρξε ένα παθητικό μέσο πρόσβασης και ανταλλαγής πληροφοριών και γνώσεων. Σήμερα, στο Διαδίκτυο δεύτερης γενεάς (web 2.0), ο χρήστης δεν είναι απλώς καταναλωτής πληροφοριών, αλλά έχει την πρωτόγνωρη δυνατότητα -μέσα από τα blogs, τα wiki και τα κοινωνικά δίκτυα (social networks )- να συμμετέχει ενεργά και να παρεμβαίνει στη διαμόρφωση πληροφοριών και απόψεων. Το internet αποτέλεσε τη βάση ώστε να αναπτυχθούν νέα αντι-ιεραρχικά μοντέλα οργάνωσης της γνώσης που συμβάλλουν στην ελεύθερη διακίνηση των ιδεών και της πληροφορίας.

Η ψηφιοποίηση προσφέρει αυτή την ευκαιρία σήμερα καθώς το internet έχει σπάσει τα γεωγραφικά σύνορα που μας χώριζαν αλλάζοντας δραματικά προς το δημοκρατικότερο την πρόσβαση των ανθρώπων στην γνώση. Ακόμη και έτσι όμως μόνο το 10% της παγκόσμιας πληροφορίας είναι διαθέσιμο στο δίκτυο, αυτή τη στιγμή.

Κανείς δεν ξέρει ποιό θα είναι το μέλλον αυτής της πραγματικότητας, γιατί όσον αφορά το διαδίκτυο οι εξελίξεις πάντα μας προλαβαίνουν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το ίντερνετ αυτή τη στιγμή είναι ο θρίαμβος της πληροφορίας. Το πρόβλημα λοιπόν σε αυτή την εποχή είναι η επιλογή της γνώσης. Η «Γενιά της Βικιπαιδείας» είναι ικανή να επιβεβαιώνει την αξιοπιστία μιας πηγής, να ελέγχει την πληροφορία και να την αξιολογεί ?