Friday, March 7, 2008

Αθανάσιος Αργιανάς
Athanasios Argianas

Συνομιλία μέσω e-mail της Δέσποινας Ζευκιλή με τον Αθανάσιο Αργιανά για τις «Προφορικές Ιστορίες» του ΕΜΣΤ

Θανάση, πως προέκυψε το έργο με το οποίο συμμετέχεις στην έκθεση "Σε Ενεστώτα Χρόνο";

Το “Music By Lightness” με τα φύλλα χαλκού αφορά ένα πολύ συγκεκριμένο concept όπου μετέφρασα αριθμητικά, σε βάρος, τη μελωδία ενός κανόνα/τραγουδιού (του οποίου οι στίχοι αποτελούν το κείμενο στο γλυπτό “Song machine 5”) και αντέστρεψα τα νούμερα ώστε να μιλήσω για “ελαφρότητα”. Η μετάφραση είναι κυριολεκτική, σαν ένα σύστημα που φτάνει σε ένα αποτέλεσμα ελεγχόμενο από εμένα. Η αναφορά στην “Endless Column” του Brancusi ήταν αρχικά μια ιδέα, αλλά στη διαδικασία εφαρμογής οι φόρμες άλλαξαν και έγιναν λιγότερο purist. Και βεβαίως είναι ένα μάταιο project - δεν υπάρχει κανένα λογικό συμπέρασμα στο να μεταφράσεις μουσική σε βάρος, είναι μια ημερομηνία κι ένα σύστημα που προτείνει πολλά πράγματα μαζί.

Τι σε ενδιαφέρει στα μουσικά όργανα του παρελθόντος;

Σπανίως οι αναφορές μου αφορούν ευθέως μουσικά όργανα, αλλά όταν συνέβη αυτό (με το theremin ή την ondes martenot) και τα δύο όργανα ήταν παραδείγματα ενδεικτικά της ουτοπικής διάθεσης των δημιουργών τους. Και ήταν επίσης εκκεντρικές εκδοχές του -τότε- μέλλοντος, του οράματος των δημιουργών τους και του μέλλοντος της δημιουργικότητας.

Με ποιόν τρόπο χρησιμοποιείς found material στη δουλειά σου;

Συνήθως χρησιμοποιώ την ίδια τη δουλειά μου σαν found material, όταν βασίζω, ας πούμε, ένα γλυπτό στη δομή ενός κειμένου από ένα παλιότερο έργο μου. Όταν όμως υπάρχει μια εξωτερική πηγή, είναι πολύ εμφανές, όπως το κείμενο του Apollinaire στην ατομική μου στις γκαλερί Max Wigram και The breeder, όπου απλά έφτιαξα ένα display structure για να παρουσιάσω το κείμενο κερματισμένο, με άλλη, νέα δομή.

Η μετάφραση ανάμεσα σε συστήματα και τρόπους σκέψης που δεν συνδέονται μεταξύ τους φαίνεται να αποτελεί κεντρικό πεδίο έρευνας στο έργο σου. Τι προσπαθείς να διερευνήσεις μεταφράζοντας ήχους και λέξεις σε αντικείμενα; - μια φαινομενικά παράλογη διαδικασία. Την ίδια την επεξεργασία των κωδίκων της μετάφρασης ως σύστημα;

Η μετάφραση είναι μια από τις μεθόδους που χρησιμοποιώ, παρόλο που όλες οι διαδικασίες/μέθοδοι που χρησιμοποιώ στη δουλειά μου είναι πολύ ελεύθερες ή ενστικτώδεις για να ονομαστούν μεταφράσεις. Για παράδειγμα στο 'Music By Lightness' το σύστημα είναι σχετικά σφιχτό, και πάλι όμως η πραγματοποίησή του δεν αντιστοιχεί κατ' ανάγκη στο σύστημα. Το μεταφρασμένο 'κείμενο' χρησιμεύει σαν βάση.
Πολλές από τις αποφάσεις δεν ανήκουν στο σύστημα το οποίο επιλέγω, ούτε προκύπτουν από αυτό, και εκεί βρίσκεται ο πυρήνας της δουλειάς.
Πρέπει να πω ότι δεν μεταφράζω ήχους ή λέξεις σε αντικείμενα, μια καλύτερη περιγραφή θα ήταν ότι μεταγράφοντας τη δομή ενός τραγουδιού ή το αρμονικό περιεχόμενο του στις διαστάσεις ενός αντικειμένου. Σαν να κωδικογραφείς ένα κείμενο σε ένα άλλο, χρησιμοποιώντας τις συγκριτικές αναλογίες τους, το περίγραμμά τους.
Ένα από τα δύο μόνο projects μέχρι τώρα που έχω χρησιμοποιήσει ένα αριθμητικό σύστημα ήταν όταν μετέφρασα ένα τραγούδι σε μονάδες βάρους, μια μάταιη ίσως αλλά και ποιητική χειρονομία της οποίας τα αποτελέσματα δείχνουν πολύ πιο ανοιχτά από τις αρχές της.
Πιο πρόσφατα χρησιμοποίησα την ίδια μέθοδο για να φτιάξω μια κολώνα από δίσκους η διάμετρος των οποίων αντιστοιχούσε σε έναν κανόνα. Το αποτέλεσμα θύμιζε αμυδρά το περιστρεφόμενο πορτρέτο του Μουσολίνι του Bertelli. Από την άλλη υπήρχε ένας μουσικός τη δεκαετία του '20 που έκανε ένα πείραμα χρησιμοποιώντας το περίγραμμα ενός γυναικείου προφίλ για να φτιάξει τη μορφή ενός κύματος… το οποίο με τη σειρά του είχε αναφορές σε μια διάλεξη του John Cage στα 60s...
Όλα αυτά δεν είναι ακριβώς 'μεταφράσεις' αλλά έχουν ήδη συμβεί. Φυσικά δεν περιμένω από το κοινό να τα αναγνωρίσει σε ένα έργο, και δεν είναι τόσο σημαντικό το να το κάνουν, αλλά όπως όλα σήμερα η πληροφορία βρίσκεται εκεί έξω αν την αναζητήσεις.
Όντως με ενδιαφέρει η πρακτική της μεταγραφής και της μετάφρασης αυτής καθαυτής, το πως οι ιδέες και τα ιδανικά αποτυπώνονται και κωδικογράφονται στο σχεδιασμό των αντικειμένων, οπότε μερικές φορές το φτάνω στα άκρα, όπως πιστεύοντας ότι με το να αντιστρέψω έναν αριθμό που συμβολίζει το βάρος μπορείς να μιλήσεις για την ελαφρότητα.
Ενδιαφέρομαι περισσότερο να τεντώσω και να συμπυκνώσω τις έμφυτες αποστάσεις ανάμεσα σε ένα αντικείμενο και στη διαδικασία της δημιουργίας του ή το περιεχόμενό του και το να παίζω μ' αυτές τις αποστάσεις.

Την ίδια στιγμή τα έργα σου προβάλλονται χωρίς υπότιτλους, δεν μεταφράζονται και μένουν ανοιχτά σε ερμηνείες αφήνοντας μεγάλο πεδίο συμμετοχής στο θεατή.

Ναι, μου αρέσει το έργο να είναι ανοιχτό, και γι αυτό και κάθε φορά που μου δίνεται η ευκαιρία τονίζω τη σημασία του να μην βλέπεις τα πράγματα κυριολεκτικά ή περιγραφικά
Για παράδειγμα, όταν βλέπεις ένα έργο που βασίζεται σε μια κυριολεκτική κωδικογράφιση ενός πράγματος σε ένα άλλο, το μόνο πράγμα το οποίο σίγουρα δεν αφορά είναι αυτή τη συγκεκριμένη κωδικογράφιση. Είναι σαν να λες ότι ένα ζωγραφικό τοπίο αφορά το εικονιζόμενο τοπίο...προφανώς και όχι.
Το έργο είναι φτιαγμένο με τόσο διαφορετικούς όρους προκειμένου να λειτουργήσει ενεργητικά, να μην αποκωδικοποιείται ή να εικονογραφεί απλώς ένα σημείο. Όταν έχεις να αντιμετωπίσεις 3 ή 4 ομάδες διαφορετικών πραγμάτων στο ίδιο δωμάτιο έχεις πολύ χώρο να κινηθείς και μπορείς να κάνεις πολλές συνδέσεις. Και, όπως ευελπιστώ, παίρνεις μαζί σου μερικά από τα ερωτήματα αυτά και μπορεί αργότερα να δεις ή να ακούσεις κάτι που θα το νοηματοδοτήσει ξανά, είναι μια συνεχής διαδικασία, το να βλέπεις.

Τι ρόλο παίζει η μουσική στο έργο σου - δεδομένου και του ότι είσαι επαγγελματίας μουσικός;

Η μουσική είναι ένα άλλο επίπεδο, όπως το κείμενο, και χρησιμεύει στο να ανοίξει τα πράγματα από την άποψη της πρόσληψης, τον τρόπο με τον οποίο συνδέεσαι με το έργο, περιστρέφει τα πράγματα γύρω της, επηρεάζοντας το πως προσλαμβάνεις το υπόλοιπο έργο και στη συνέχεια εξαφανίζεται με το που τελειώνει το μουσικό κομμάτι.
Φυσικά, μερικές φορές δεν είναι εκεί ως υλική παρουσία, και άλλες δεν είναι εκεί καθόλου. Αλλά πιστεύω ότι η σχέση μου με τη δουλειά μου και το πως περιμένω να 'δουλέψει' είναι επηρεασμένη σε μεγάλο βαθμό από τη μουσική - το πως φτιάχνεις και ιδιαίτερα το πως ακούς μουσική, το πως την αντιλαμβάνεσαι, το πως δίνεις περιεχόμενο σε μια κατάσταση πρόσληψης, όπως το να ακούσεις ένα μουσικό κομμάτι.

Διάβασα ότι οι πίνακες σου δίνουν την αίσθηση ότι φτιάχνονται με νυχτερινό φως. Ποια σημασία έχει αυτό για σένα;

Είναι ο τόνος των χρωμάτων τους που είναι επίτηδες νυχτερινός, χρησιμοποιώ ματζέντες και κυανά που είναι παράγωγα του τεχνητού φωτός. Πιστεύω ότι πρόκειται για κάτι που τοποθετεί τους πίνακες στο έργο μου ως σύνολο, και το πως τους βλέπω να λειτουργούν. Υποθέτω ότι υπονοούν μια νυχτερινή σκέψη σε αντίθεση με μια λογική, καθαρή πρωινή σκέψη.
Και πάλι δεν επρόκειτο για μια προ-αποφασισμένη πρακτική - όταν ξεκίνησα να ζωγραφίζω ξανά μετά από πολύ καιρό αφορούσε μια σειρά που λεγόταν ‘things living in the studio imagined late at night’ και στη συνέχεια στις ‘Braid series’ συνέχισα χρησιμοποιώντας τους ίδιους τόνους κάτι που μου φαινόταν ταιριαστό και σωστό αν και δεν ήξερα γιατί εκείνη την εποχή.

Με ποιόν τρόπο επαναδιαπραγματεύεσαι μοτίβα του παρελθόντος;

«Από το παρελθόν χρησιμοποιώ ιδέες που βρίσκω ότι έχουν δυναμική στο παρόν ή που έχουν κοινωνική ή πολιτική σημαντικότητα σε σχέση με την εποχή μας. Συμφωνώ σχεδόν με τον Ruskin, σε μια πιο ανοιχτή και up-to-date εκδοχή».
Το πως συλλέγουμε, καταγράφουμε και αποκωδικοποιούμε πληροφορίες μοιάζει να αποτελεί ένα ακόμη κεντρικό σημείο στο έργο σου. Θεωρείς ότι ένα τέτοιο είδος μετα-παραγωγής και επαναπλαισίωσης στοιχείων του παρελθόντος μπορεί να ενεργοποιήσει στοιχεία της παράδοσης/ ιστορίας στο σήμερα;
Δεν είμαι σίγουρος, πιστεύω ότι αυτό πρέπει να το απαντήσει το ίδιο το έργο. Το αν το κάνει σε εμένα (το να δώσει μια ενεργή διάσταση σε παραδόσεις/ ιστορίες του παρελθόντος) δεν έχει τόση σημασία αν δεν το κάνει το έργο.
Το έργο δημιουργείται σήμερα, και είναι φυσικά ένα προϊόν της εποχής του. Ζούμε σε μια εποχή που επιτρέπει σ' αυτό το είδος του έργου να υπάρχει και να διαβάζεται με ένα συγκεκριμένο τρόπο.
Αν κοιτάξουμε τις έννοιες με τις οποίες έχουμε ασχοληθεί ήδη σ' αυτή τη συζήτηση, πιστεύω ότι οι περισσότερες είναι αρκετά σύγχρονα ζητήματα, παρότι έχουν πάντα ως αφετηρία τους ένα θέμα που συνδέεται με το παρελθόν.

Πιστεύεις ότι ο μοντερνισμός είναι ένα ανολοκλήρωτο project;

Πιστεύω ότι αυτό εξαρτάται από το αν γράφεται με κεφαλαίο ή μικρό Μ.

Αισθάνεσαι "νέος Έλληνας καλλιτέχνης";

Δουλεύω στο Λονδίνο και παίρνω ενεργά μέρος στην εκεί καλλιτεχνική παραγωγή. Δεν μένω σε ένα διαμέρισμα και η διεύθυνσή μου προσδιορίζει τι είμαι, αλλά εκεί είμαι μέρος μιας κοινότητας, μιας γενιάς. Δεν ξέρω τι σημαίνει “νέος Έλληνας καλλιτέχνης” εντός εισαγωγικών και δεν είμαι σίγουρος ότι ανήκω σ’ αυτή την ομάδα, γιατί δεν ξέρω αν μπορεί κάποιος ν’ ανήκει και στα δύο. Δεν έχει νόημα η “αυτό ή το άλλο” διάκριση, παρά μόνο σε φορολογικές δηλώσεις. Τη δική μου την κάνω στη Βρετανία.












No comments: