Thursday, April 24, 2008

ΙΡΙΣ ΤΟΥΛΙΑΤΟΥ – IRIS TOULIATOU

Συνέντευξη μέσω e-mail της Α. Βαλκανά με την Ίριδα Τουλιάτου στο πλαίσιο του προγράμματος «Προφορικές Ιστορίες»

Ίρις καλημέρα,

Έχεις κάνει σπουδές πάνω στις κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στη συνέχεια σπούδασες ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα (εργαστήριο Γ. Ψυχοπαίδη) και στην Ecole Nationale Superieure des Beaux Arts στο Παρίσι (atelier Guillaume Paris/Annette Messager). Πόσο πιστεύεις ότι όλη αυτή η διαδρομή σε διαφορετικές σχολές, δασκάλους, χώρες επηρέασε τον τρόπο σκέψης σου και τι εμπειρίες έχεις αποκομίσει;


Η πορεία αυτή --ή τουλάχιστον η αρχή αυτής -- είναι κατά κύριο λόγο ενδεικτική του τρόπου σκέψης μου και των ανησυχιών μου. Φυσικά και η τετραετής θητεία μου στην Πάντειο, όσο και αν την αμφισβήτησα τότε, στάθηκε τελικά ένα ξεκίνημα με εμφανή τα σημάδια του π.χ στον τωρινό τρόπο επιλογής και επεξεργασίας της θεματολογίας μου. Επίσης, η απόφασή μου να παραμείνω στο Παρίσι σίγουρα έχει σχέση τόσο με τα οφέλη και τις επαγγελματικές και μη εμπειρίες και ευκαιρίες που αποκομίζω ζώντας εδώ, όσο και με μία έντονη ακόμα ανάγκη για περαιτέρω κινητικότητα και αναζήτηση τόπων, ανθρώπων και ιδεών .

Ζεις και εργάζεσαι, εκτός από την Αθήνα και στο Παρίσι. Ποιες οι σχέσεις σου με τους γάλλους δασκάλους σου και γενικότερα με την καλλιτεχνική σκηνή του Παρισιού;

Ζω και εργάζομαι κυρίως στο Παρίσι εδώ και τέσσερα χρόνια. Για μία πόλη σαν το Παρίσι, με ιδιαίτερη νοοτροπία και μία σχετικά κλειστή διάθεση αυτό αποτελεί ένα μικρό ή μάλλον ένα βασικό διάστημα παραμονής. Παρόλα αυτά θεωρώ ότι ήδη είχα την τύχη να γνωρίσω, να συναναστραφώ και να συνεργαστώ με σημαντικά πρόσωπα της ευρύτερης εικαστικής σκηνής και ιδιαίτερους, δημιουργικούς ανθρώπους που έρχονται από παντού και συνθέτουν μία αρκετά ζωντανή σκηνή, που ανανεώνεται και εξελίσσεται θέτοντας το γεωγραφικό της πλαίσιο ως σημείο συνάντησης .

Στο πλαίσιο των ερευνών σου έχεις συμμετάσχει σε ομαδικά projects, όπως για παράδειγμα στο Making Air, για το Observatoire de Paris το 2006. Πώς προκύπτουν αυτές οι συνεργασίες και πώς λειτουργείς μέσα σένα ομαδικό πνεύμα; Τί σε ελκύει σε τέτοιου τύπου συλλογικές δράσεις;

Αυτές οι συνεργασίες προκύπτουν ή πρέπει να προκύπτουν από σχέσεις αμοιβαίας εκτίμησης και είναι αποτελέσματα ευτυχών συμπτώσεων και συγκυριών. Εξαιτίας της εύθραυστης και της απρόβλεπτης φύσης τους, τέτοιου είδους projects με ενδιαφέρουν και με προκαλούν ιδιαίτερα γιατί ακριβώς προτείνουν και προκαλούν μία διαφορετικού τύπου δράση και αντίδραση εκ μέρους των καλλιτεχνών. Χαίρομαι λοιπόν που μέσα στο πλαίσιο αυτό εγγράφονται δυο σημαντικές προσεχείς δραστηριότητές μου, πρώτον ως artist in residence στο Pavillon του Μουσείου Palais de Tokyo στο Παρίσι και δεύτερον με την συμμετοχή μου σε μια work in progress έκθεση στο Shunt του Λονδίνου, τον Οκτώβριο.

Στα projects σου συνδυάζεις τη ζωγραφική, το σχέδιο, τη φωτογραφία, τις κατασκευές, την αρχιτεκτονική, την επιστημονική, ιστορική και κοινωνιολογική έρευνα, κάποτε τη στατιστική, τη γεωγραφία, την τεχνολογία. Αυτό φαίνεται ιδιαίτερα γοητευτικό, όμως πόσο εύκολο είναι στην πράξη να διατηρείς με τέτοια εποπτική γνώση της τέχνης, της επιστήμης, της ζωής;

Φαντάζομαι ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο. Δεν νομίζω ότι σκοπός μου είναι να διατηρώ «εποπτική γνώση της τέχνης, της επιστήμης, της ζωής». Η δουλειά μου σίγουρα βασίζεται σε γεγονότα ιστορικά (με την έννοια του αληθινού) και μη, τα οποία με ενδιαφέρουν, με συγκινούν και με βάζουν σε διαδικασία παραγωγικής σκέψης. Είναι λοιπόν δυνατόν να αναφέρομαι σε ένα άρθρο πολιτικής ή οικονομικής επικαιρότητας στην εφημερίδα ή/και στην διαπλοκή των χαρακτήρων σε μια νουβέλα επιστημονικής φαντασίας π.χ. του J.G.Ballard. Το υλικό αυτό υποστηρίζει και προωθεί την αρχική μου ιδέα γι αυτό και το επεξεργάζομαι συστηματικά με την απαραίτητη όμως δόση συναισθηματισμού και αφέλειας αυτού που ανακαλύπτει μια νέα ήπειρο.

Μίλησες μας για τη διαδικασία σύλληψης και δημιουργίας ενός τέτοιου σύνθετου έργου. Πώς οργανώνεις τη δουλειά σου; Πώς ιεραρχείς τα διαφορετικά μέρη της; Τί χρόνο χρειάζεσαι για να την ολοκληρώσεις;

Συνήθως περνάω πολύ χρόνο στο Internet, πληκτρολογώντας λέξεις=κλειδιά στο google, αναζητώντας άρθρα και εικόνες και συγκεντρώνοντας βιβλιογραφία και στοιχεία τα οποία διαβάζω και αρχειοθετώ φανατικά μέσα σε φακέλους και υποφακέλους που τροφοδοτούν τωρινά και μελλοντικά (wanna be) projects. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος χρόνος ολοκλήρωσης ή εμφάνισης ενός έργου. Συνήθως όταν όλα πάνε καλά τα διάφορα μέρη της δουλειάς απλά βρίσκουν τη θέση τους, τον τρόπο και κυρίως τον λόγο ύπαρξή τους πριν και μετά από κάτι άλλο.

Μέσα από το έργο σου διερευνάς εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης της αρχιτεκτονικής και προτείνεις τη δημιουργία νέων κοινωνικών δομών, κανόνων και συμπεριφορών με στόχο τη βελτίωση των σχέσεων και την επίτευξη της ευτυχίας; Πόσο πραγματοποιήσιμες ή ουτοπιστικές πιστεύεις ότι είναι οι προτάσεις αυτές;

Η δουλειά μου κινείται στα σύνορα μεταξύ ενός φυσικού και υπερφυσικού χώρου, ερευνά την αρχιτεκτονική στα όρια της πραγματικότητας και της επιθυμίας, τον δομημένο χώρο, τους όγκους και τις φόρμες ως αποτελέσματα παρά-τεταμένων συναντήσεων. Τα εύθραυστα αυτά οικοδομήματα σχέσεων και συνύπαρξης που προτείνω είναι καθαρά συναισθηματικής φύσεως και θέτουν ζητήματα άγχους και ανησυχίας ως τους κυριότερους λόγους κατάρρευσής τους.

Μίλησες μας για το Building anxieties και την εγκατάσταση High hopes που παρουσίασες στο ΕΜΣΤ. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα της διαδικτυακής εταιρείας, που προτείνει λύσεις και ιδέες για τη δημιουργία ενός ιδανικού περιβάλλοντος;

Η διαδικτυακή αυτή εταιρεία στέκεται ακριβώς σε ένα transit, μεταβατικό χώρο μεταξύ πραγματικού και φανταστικού, υλικού και άυλου και διαχειρίζεται ιδέες και προτάσεις «υλοποιήσιμες σε τεχνικό επίπεδο, επιθυμητές σε ανθρωπιστικό επίπεδο και απαραίτητες σε κοινωνικό» για να χρησιμοποιήσω αυτή τη φράση του Constant. Όλα μένουν ένα βήμα πριν την υλοποίησή τους, ενεργοποιώντας περισσότερο έναν χρόνο και χώρο σκέψης και δυνατοτήτων.
Για την έκθεση In present tense, η εταιρεία με corporate εμφάνιση, απομίμηση και κάθετη ανάπτυξη, όπως κάθε εταιρεία που σέβεται τον εαυτό της, επιχείρησε την πρώτη και υπερβολικά φιλόδοξη δημόσια εμφάνισή της.
http://www.buildinganxieties.com

Το Building anxieties είναι ένα έργο εν εξελίξει. Πώς σκέφτεσαι να το εξελίξεις;

Building anxieties είναι μια φράση που χρησιμοποιώ συχνά όταν περιγράφω το σκεπτικό πίσω από την δουλειά μου .
Κάτω από τον γενικό αυτό τίτλο συγκεντρώνεται μία σειρά έργων και πρακτικών πειραματισμών που βρίσκονται συνεχώς σε εξέλιξη και σχολιάζουν ζητήματα κοινωνικής ισορροπίας και status και τρόπους ένταξης, οριοθέτησης και προσαρμογής στο δομημένο περιβάλλον .

Σε κάποια projects σου, όπως για παράδειγμα στα έργα The garden and the fence και The Architecture of reassurance, έχεις ως αφετηρία κάποια clichés της αμερικανικής κοινωνίας για να διαπραγματευτείς σύγχρονα προβλήματα όπως η αποξένωση. Θα σε ενδιέφερε αντίστοιχα κάποια στιγμή να ασχοληθείς με τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής κοινωνικής πραγματικότητας;

Πράγματι σημείο εκκίνησης της έρευνας είναι υπαρκτά κοινωνικά συστήματα και με αυτή τη λογική η ελληνική κοινωνική πραγματικότητα και το αστικό περιβάλλον αποτελούν πολύ ενδιαφέρουσες πηγές και εικόνες. Τα νέα μοντέλα γειτνίασης και επικοινωνίας που παρουσιάζονται πάντως, καταλήγουν να εισάγουν συναισθηματικές ισορροπίες και αποστάσεις που δεν καθορίζουν έναν πραγματικό χώρο αλλά έναν κυρίως ψυχολογικό.

Με αφορμή τη συμμετοχή σου στην έκθεση σε Ενεστώτα χρόνο, πώς σχολιάζεις τη σύγχρονη ελληνική τέχνη και κατά πόσο πιστεύεις ότι και εσύ ανήκεις σε αυτή;

Δεν μου είναι εύκολο να κάνω τέτοιους διαχωρισμούς και δηλώσεις, προτιμώ να μιλώ για συνεργασίες και «σχέσεις» τόσο με Έλληνες όσο και με ξένους καλλιτέχνες που εκτιμώ.

Ευχαριστώ πολύ









No comments: